Η τεχνική της Καρσάνικης βελονιάς αποτελεί σύλληψη και δημιουργία των γυναικών της Καρυάς, ένα από τα πιο γνωστά κεφαλοχώρια της ορεινής Λευκάδας από όπου και πήρε το όνομά της.

Οι κεντήστρες της Καρυάς δούλευαν τη σταυροβελονιά σε βαμβακερά αλλά και χοντρά λινά υφάσματα χρησιμοποιώντας πολύχρωμες κλωστές σε ελεύθερα σχέδια. Σιγά σιγά, γεννήθηκε η ανάγκη να εκφραστούν μέσα από αυτή τη λαϊκή τέχνη και να αποτυπώσουν τις ευαισθησίες τους δημιουργώντας μια νέα τεχνοτροπία.

Στη θέση της σταυροβελονιάς εμφανίζεται η Καφασοβελονιά, το λοξό πλακέ και το Σταυρογάζι και οι αποχρώσεις που επικρατούν πλέον είναι το λευκό ή το ζαχαρί αλλά και το χρυσαφί.

Η καρσάνικη βελονιά είναι μια τεχνική κεντήματος εντελώς διαφορετική από κάθε άλλη στον κόσμο. Το βασικό στοιχείο της διαφορετικότητας της είναι ο καινούριος τρόπος που οι κεντήστρες τρυπούν τις διασταυρώσεις των κλωνιών στημονιού – υφαδιού, ο αριθμός των κλωνιών που η κάθε βελονιά καλύπτει και η κατεύθυνση της κλωστής κατά την κάλυψη (τεχνική κεντήματος) καθώς και τα ιδιαίτερα σχέδια που μετρούν πάνω από 200 χρόνια ιστορίας.

Η κεντήστρα μετράει τα κλωνιά οριζόντια και κάθετα, αφήνει κλωνί, παίρνει κλωνί, υπολογίζει τις λοξές σειρές, τις ίσιες και θα επιτύχει το κλείσιμο, το φίλημα όπως το ονομάζουν.

Κάθε σχέδιο αρχίζει με μια κουπούλα η οποία γίνεται με το πάτημα στο ίδιο σημείο πολλές φορές, ακτινωτά, ολόγυρα για να σχηματιστεί ο κύκλος, ένα στοιχείο που παρατηρείται στην παλαια βελονιά.

Για τις ευθείες γραμμές χρησιμοποιείται το σταυρογάζι και συνδυάζεται με το καφάσι για τις πλάγιες ώστε να δώσει γεωμετρικά σχήματα όπως ρόμβο, τετράγωνο, παραλληλόγραμμο, ορθογώνιο. Αυτά αποζητούν διακόσμηση και αφήνουν άπειρες δυνατότητες για αυτοσχεδιασμό και πρωτοτυπία.

Στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου εισβάλλει στο χώρο η γυναίκα που έμελλε να αλλάξει και να αναδείξει την ιδιαίτερη αυτή τεχνική, η Μαρία Σταύρακα, γνωστή ως Κουτσοχέρω λόγω της αναπηρίας της και στα δύο χέρια η οποία τολμάει να μάθει να κεντάει τη νέα τεχνική της καφασοβελονιάς με ένα μόνο χέρι!

Η Μαρία προσπαθεί να μεταδώσει τις γνώσεις της γύρω από την τεχνική της κεντητικής νοοτροπίας στα κορίτσια του χωριού και μετά από αρκετές δυσκολίες τα έργα τα δικά της αλλά και των λιγοστών μαθητριών της ανάμεσα τους και ένα άντρας ο Αργύρης γίνονται γνωστά έξω από την Καρυά.

Στη θέα ενός εργόχειρου με την παλαιά βελονιά ο παρατηρητής αιφνιδιάζεται. Τον κερδίζει η πνευματικότητα, η απλότητα των βασικών στοιχείων και η πολυπλοκότητα των τελικών μοτίβων, η διάθεση αφαίρεσης, η γεωμετρική σχηματοποίηση. Η ευγένεια, η λεπτότητα, η διακριτικότητα που οφείλονται στα απαλά σιτόχορτα, μελίχροα και γήινα χρώματα: το ιβουάρ, το ζαχαρί, το κροκί, το θαλασσί. Τα κεντήματα είναι αμφιπρόσωπα, δηλαδή διπλής όψεως, δεν έχουν καλή και ανάποδη.

Τα μοτίβα έχουν αυτοτέλεια και αυτονομία. Στέκουν μόνα τους αλλά και εντάσσονται αρμονικά στο ευρύτερο σχήμα. Τα στοιχεία ενώνονται σε μοτίβα και τα μοτίβα σε σύνθεση. Χαρακτηριστικά είναι η οργάνωση και η ισορροπία των συνθέσεων, η ακρίβεια στο σχέδιο και η τελειότητα στην εργασία.